Culemborg is niet bepaald een super toeristische stad. Je vraagt je dan misschien ook af, wat is er te zien in Culemborg? Het antwoord is: meer dan je denkt. Het historische centrum en de onderdelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn al reden genoeg om eens een dagje naar Culemborg te gaan.
Hier zijn 10 dingen die je kunt zien, bezoeken en doen in Culemborg en de nabije omgeving.
Inhoudsopgave
1. Lanxmeerpoort en de stadsmuur
Culemborg kreeg op 6 december 1318 stadsrechten. Dit betekende dat men mocht beginnen met het ommuren van Culemborg als verdediging tegen indringers. In de decennia die hierop volgden werden er maar liefst 7 stadspoorten gebouwd.
De Lanxmeerpoort is de enige stadspoort die nog overeind staat in Culemborg. De poort dateert uit 1318, is 37,3 meter hoog, en maakte dus deel uit van de ommuring van het oude stadsdeel; het marktplein en de omliggende straatjes.
Leuk weetje: In oude documenten heeft men informatie gevonden over een betaling aan Jan van den Doem voor werk aan de stadsmuur van Culemborg. Deze bouwmeester heeft ook aan het kasteel van de stad gewerkt, en zelfs aan de Domkerk in Utrecht.
Delen van de oude ommuring zijn nog steeds te zien, en voor een groot deel gerestaureerd.
Al sinds 1506 luidt elke avond net voor 22 uur de zogenaamde papklok. Vroeger was dit een teken voor de stadsbewoners om snel naar huis te keren, omdat de stadspoorten binnen enkele minuten gesloten zouden worden. Waarom heet het een papklok? Omdat men na thuiskomst vaak een bord pap at alvorens naar bed te gaan. De afgelopen jaren klaagden veel buurtbewoners over het luiden van de papklok. Daarom is de klok sinds 2018 nog maar 5 minuten lang te horen, in plaats van 10. Het luiden begint om 21u55.
2. Jan Van Riebeeckhuis
Jan van Riebeeck werd op 21 april 1619 geboren in Culemborg en werd later chirurgijn en koopman, in dienst van de VOC. Van Riebeeck was de oprichter van de eerste Europese handelspost in Zuid-Afrika, en is daarom een belangrijk onderdeel van de Nederlandse en Zuid-Afrikaanse geschiedenis.
Sinds 2011 kun je veel over de VOC en de band tussen Culemborg en Zuid-Afrika te weten komen in het museum dat is het geboortehuis van Jan van Riebeeck is gevestigd. Het is een mooi dubbelpand uit de zestiende eeuw in het centrum van de stad.
Een bezoek aan het museum kost € 2 per persoon. Het is mogelijk om een rondleiding met gids te boeken voor € 45 (+ € 2 per persoon).
Boekentip:
3. Diefdijk route
De Diefdijk was een onderdeel van de Nieuwe Hollandse waterlinie en doet alsnog dienst als waterkering. Over de dijk fietsen is de ideale manier om de regio van Culemborg te ontdekken. De fietsersbond heeft een korte en lange route uitgestippeld, van 39 en 65 km. Zo kom je langs alle mooie plekjes, zoals de doorgezaagde bunker.
Weetje: Omdat de Diefdijk wordt ‘onderbroken’ door de A2, wordt de snelweg elk jaar één keer afgesloten om het ‘gat’ dat door de weg wordt gevormd te sluiten. Hiervoor worden betonnen balken van maar liefst 75 ton per stuk gebruikt. De bedoeling is de Diefdijk te kunnen sluiten binnen 4 uur na het doorbreken van een dijk in Gelderland waardoor er kans op overstroming is.
Boekentip:
4. De doorgezaagde bunker
Langs de Diefdijk vind je een hele speciale bunker, die in 1940 is gebouwd. Deze deed dienst als groepsschuilplaats. In 2010 is de bunker in tweeën gedeeld door een meter te verwijderen met een speciale zaag. Het hele proces duurde ongeveer 4 weken. Nu kunnen bezoekers via het pad door de bunker lopen. De doorgezaagde bunker is één van de bekendste bezienswaardigheden van Culemborg en omgeving.
Boekentip:
5. Het Elisabeth Weeshuis Museum
Het Elisabeth Weeshuis Museum is zeker iets dat je niet mag missen wanneer je naar Culemborg gaat. Dit weeshuis heeft gedurende zo’n 400 jaar onderdak geboden aan ongeveer 700 kinderen. Er werd gezorgd dat de kinderen les kregen en genoeg te eten hadden, maar dat betekende niet dat het leven in het weeshuis makkelijk was. Tijdens je bezoek aan het museum leer je meer over hoe de dagen van de kinderen verliepen.
Dit is een heel leerzaam en ludiek uitje voor kinderen. Ze mogen zich hier namelijk verkleden, knutselen en spelen, en leren tegelijkertijd het verschil tussen het ‘kind zijn’ van vroeger en van vandaag.
Het museum in van woensdag t/m zondag open van 12u tot 17u. Op Eerste Kerstdag, Nieuwjaarsdag, Eerste Paasdag, Hemelvaart en Pinksteren is het museum gesloten.
Handig om te weten: Met een Museumkaart mag je het Elisabeth Weeshuis Museum gratis bezoeken. Deze zijn tevens te koop bij de museumbalie.
Boekentip:
6. Fort Everdingen
Fort Everdingen werd in de 19e eeuw gebouwd en was onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In 2015 werd bierbrouwerij Duits & Lauret eigenaar van het complex van 12 hectare en de verschillende historische gebouwen.
Fort Everdingen bezoeken is interessant voor zowel bierliefhebbers als voor degenen die meer willen leren over de geschiedenis van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Je geniet er namelijk van een uitgebreide bierproeverij en rondleiding door de brouwerij en het fort.
Elke zondag om 14 uur vindt er een rondleiding in Fort Everdingen plaats. Een gids van de stichting Honswijk-Everdingen vertelt je uitgebreid over de geschiedenis van het indrukwekkende complex.
7. Werk aan het Spoel
Werk aan het Spoel is een culturele ontmoetingsplek waar geschiedenis en moderne activiteiten samenkomen. In de 19e eeuw was Werk aan het Spoel een fort met bomvrije gebouwen. In 1939 werden er schuilplaatsen en mitrailleurkazematten toegevoegd aan het fort. Hierna werd de locatie gebruikt door de Explosieven Opruimingsdienst, tot in 2003. Omdat Werk aan het Spoel zo’n rijke geschiedenis heeft, ging de gemeente Culemborg op zoek naar een nieuwe bestemming voor de plek door een prijsvraag te stellen.
Na een lange periode van overleg en ideeën uitwerken, werd Werk aan het Spoel omgetoverd tot ontmoetingsplek waar iedereen welkom is. Het hele jaar door vinden er evenementen plaats, zoals tentoonstellingen en rondleidingen. Ook kun je er lekker eten bij Caatje aan de Lek.
Reisliefhebbers opgelet! Wil je tips voor uitstapjes of vakantie in Nederland en België, deel je graag foto’s van je reis of ben je op zoek naar de leukste hotspots? Word lid van onze Facebookgroep ‘Vakantie in Nederland & België: tips en inspiratie’. Vraag advies, deel je favoriete tips en ontdek leuke weetjes over Nederland & België.
8. Linipont
Een leuke, goedkope en makkelijke manier om tussen Werk aan het Spoel in Culemborg en Fort Everdingen te reizen, is met de Liniepont. In juli en augustus vaart het pontje dagelijks. In de lente en herfst is het mogelijk de pont te nemen in de meeste weekenden en op een aantal feestdagen. Bekijk het actuele vaarschema op de website van de Uiterwaarde.
9. Stadhuis van Culemborg
Het stadhuis is één van de meest opvallende gebouwen in het centrum van Culemborg, mede dankzij de ligging aan de Markt. Het bouwen van het imposante gebouw duurde een paar jaar, en begon in 1534. In 1539 was het stadhuis, waarvoor opdracht was gegeven door Elisabeth van Culemborg, echtgenoot van Anthonis van Lalaing, klaar. Het stadhuis heeft ook gefungeerd als vleesmarkt, gerechtshof en zetel van het polderbestuur. Tegenwoordig worden er regelmatig huwelijken voltrokken in het mooie gebouw dan inmiddels meerdere malen is gerenoveerd en gemoderniseerd.
10. Sint-Barbarakerk
De neogotische katholieke kruiskerk staat aan de Markt, een gezellig plein in hartje Culemborg. De kerk is gebouwd als vervanging van de Sint-Janskerk, deze was namelijk te klein en ook in een te slechte staat. De Sint-Barbarakerk werd ingewijd op 4 december 1886, en is sindsdien één van de mooiste gebouwen in Culemborg. Het indrukwekkende orgel dat dateert uit 1861 stond in de Sint-Janskerk tot de Sint-Barbarakerk klaar was, in 1886.
Waar kun je lekker eten in Culemborg?
De Markt, in het centrum van Culemborg, is een gezellig plein met meerdere terrasjes. Dit is dan ook de ideale plek voor een lunch of romantisch diner.
Wil je ook nog wat lekkere ambachtelijke producten mee naar huis nemen om na te genieten van je dagje of weekend in Culemborg? Dan zijn dit wat leuke adressen:
- Boerderij de Pavijen: Zuivelproducten met melk van eigen koeien
- Sjamaan: Jam en ijs met verrassende smaken en combinaties van fruit en kruiden/specerijen.
- De Witte Schuur: Boerderijwinkel met onder andere ambachtelijke taarten.
Parkeren in Culemborg
Gratis parkeren in Culemborg is mogelijk, maar dan moet je wel een stukje lopen. In de historische binnenstad en de omliggende straten moet je betaald parkeren. Hiervoor kun je verschillende apps gebruiken, zoals Yellowbrick, ANWB Parkeren of Parkmobile. Ook is het mogelijk gebruik te maken van de parkeerautomaten. Let op, want deze zijn straatgebonden.
Parkeren in Culemborg is relatief goedkoop. Bij Lange Meent, Het Voorburg, Abdij en St. Janskerkhof betaal je bijvoorbeeld € 2 per dag (tarief 2021). Wil je toch liever gratis parkeren in Culemborg, zoek dan een plekje in de wijken buiten de historische binnenstad, op zo’n 5 à 10 minuten lopen van het centrum.
Overnachten in Culemborg
Er zijn niet veel hotels in Culemborg, daarom is het belangrijk op tijd te reserveren. Gebruik onderstaand zoekveld om beschikbare accommodaties te vinden. Zoom uit om de hotels in de omliggende plaatsen te bekijken.
Veelgestelde vragen over een dagje Culemborg
Kun je in Culemborg gratis parkeren met een elektrische auto?
Nee, sinds 4 januari 2021 moeten ook bestuurders van elektrische voertuigen betalen voor het parkeren.
Kun je in Culemborg gratis parkeren met een Europese gehandicaptenparkeerkaart?
Ja, ook op betaald parkeerplaatsen kun je gratis parkeren wanneer de Europese gehandicaptenkaart duidelijk zichtbaar is achter je voorruit.
Is Culemborg bezoeken leuk?
Ja, Culemborg is een gezellige maar kleine stad waar van alles te doen en te zien is. Zo bezoek je er een prachtige kerk en diverse musea, of geniet je van een lekkere maaltijd op één van de vele terrasjes.
Hoe lang doe je over een bezoek aan Culemborg?
Omdat het een kleine stad is kun je in een dag het centrum en de meeste bezienswaardigheden in Culemborg bezoeken. Wil je ook in de omgeving fietsen, de doorgezaagde bunker bekijken en de verschillende musea bezoeken, dan raden we je aan twee dagen naar Culemborg te gaan.
Leuk dagje weg in Nederland
Op zoek naar een bestemming voor een gezellig dagje weg in Nederland? Doe inspiratie op met onze artikelen over Nederland:
- Op vakantie in eigen land: Ontdek Bergen (Noord-Holland)
- 5x romantische citytrip bestemmingen in Nederland
- De 12 mooiste havenstadjes in Nederland
- Vakantie-ideeën Nederland 2022: coronaproof op vakantie
- 10 tips voor Kampen: van Hanzestadswandeling tot de beste restaurants
- Dagje uit Brielle: wat te doen in Brielle?
- Top 5 duinwandelingen: lekker wandelen in de duinen
- De Andreas Schotel Route – Een leuke wandelroute in Noord-Brabant
- Alkmaar, wat is er te doen en wanneer is de kaasmarkt?
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
Post Views: 3.167